σελ.13

Ιερό αυτό ελατρεύετο και ο Ζευς, αλλ’ ανεικονικώς μόνον μέχρις εσχάτων χρόνων. Η τριαδική αυτή λατρεία φαίνεται ότι ήτο παλαιοτάτης προελεύσεως.

Η λατρεία της Θεάς αυτής ήτο πολυσχιδής. Κατά τον ομηρικό ύμνο προς την Θεά η ίδια η Θεά ήτο και Θεά της μαντικής.

ΤΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ

Τα πρωιμότερα των κινητών ευρυμάτων εις το Ιερόν μαρτυρούν και την παρουσίαν της αρχαίας λατρείας εις αυτό, χωρίς να αποκλείουν την ύπαρξίν της ακόμη ενωρίτερον. Μερικά από τα κατωτέρω ευρήματα υποδηλούν ότι η λατρεία εις το Ιερόν ησκείτο οπωσδήποτε ήδη κατά το 1000 π.Χ.

Εξ’ αυτών των ευρυμάτων αξιοσημείωτον είναι ειδώλιον Κενταύρου το οποίο ευρέθη εις το Ιερόν το οποίο είναι πλησίον του ενδιαιτήματος των Κενταύρων: Την Φολόην. Μερικά άλλα ευρήματα είναι: Χάλκινος αμφίστομος σφυρήλατος πέλεκις ο οποίος λόγω του μικρού μεγέθους του, θεωρούμεν να είχε τελετουργικόν χαρακτήρα. Χαλκίνη βιολόσχημος πόρπη.

Στο Ιερό αυτό ευρέθησαν πήλινα ειδώλια περιστεριών και χηνών διότι η Θεά εθεωρείτο προστάτις των. Όπως είναι γνωστό η περιστερά θεωρείται γενικώς ιερό πτηνό της Αφροδίτης και η λατρεία της Θεάς και του Διός αρχικώς ήταν κοινή. Εξ’ άλλου παρόμοια ειδώλια ευρέθησαν σε έργα κρητομυκηνα’ι’κά και της Πάφου στην Κύπρο.

Ευρέθησαν πήλινα ειδώλια σκύλων, επίσης ιερά ζώα της Αφροδίτης, ίσως διότι κατά την Β΄ χιλιετία π.Χ. εθεωρείτο και Θεά του κυνηγιού. Επίσης ευρέθη ειδώλιο και χαυλιόδοντες αγριόχοιρου, ειδώλιο ακανθόχοιρου, χελώνα και ποντικός.

Ευρέθησαν ειδώλια χοίρων, ταύρων και ίππων και μάλιστα αρκετά. Η Αφροδίτη εχαρακτηρίζετο και με το επίθετο “ταυροπόλος”.

Χαρακτηριστικά της λατρείας της Θεάς στο ανασκαφέν Ιερόν είναι τα πήλινα γυναικεία ειδώλια αγαλμάτια, αρκετά σε αριθμό, τα οποία είναι επιπεδόγλυφα, ήτοι ανάγλυφα σε πήλινη πλάκα. Αυτά εμφανίζονται κατά το τέλος του 7ου αιώνος π.Χ. και τα οποία διακρίνονται σε δύο τύπους: α) της ορθίας και β) της καθημένης μορφής.

Ως ορθία και γυμνή τα ειδώλια της ανασκαφής εικονίζουν την νεωτέρα και ως καθημένη είναι ενδεδυμένη και καθορίζουν την πρεσβυτέρα Αφροδίτη. Παρ’ όλ’ αυτά οι τύποι της ενδεδυμένης Θεάς υπάρχουν και σε ορθία και σε καθήμενη μορφή.

Ως ήμερον ζώον της θεάς εις το ανασκαφέν Ιερόν πρέπει να μνημονευθεί εδώ και ο χοίρος, πήλινον ειδώλιον του οποίου (πιν. 16γ) ευρέθη σε αυτό. Ηκολουθείτο η παράδοσις κατά την οποίαν ο χοίρος ήτο ιδιαιτέρως αγαπητόν ζώον της Αφροδίτης.

Επίσης ευρέθη μολύβδινο ειδώλιο και μολύβδινοι στέφανοι οι οποίοι ανήκουν σε ειδώλια. Σε ανασκαφέν ειδώλιο η Θεά φορεί φούστα πτυχωτή έμπροσθεν και διαφανές περικόρμιο τα οποία συγκρατεί πλατιά ζώνη. Στους ώμους έχει μικρή εσάρπα με πόρπη στο στέρνο. Αξιοσημείωτη δε είναι η ταινία, δια της οποίας συνδέονται οι πλόκαμοι των μαλλιών για να διατηρηθούν στην θέση τους.

Το ευρεθέν ειδώλιο αετού και τεμαχίων ενός ελευθέρου στύλου στοιχειοθετεί την ανεικονική λατρεία του Διός. Η λατρεία αυτή μέχρι προχωρημένων σχετικώς χρόνων ήτο αποκλειστικώς ανεικονική.

Περισσότερα ευρεθέντα αντικείμενα παρουσιάζονται στις φωτογραφίες στο τέλος της περιλήψεως. (πιν. 32,33,34)